Người Nhật học hành thế nào?

Gửi các bạn tham khảo nội dung môn Nghiên cứu xã hội (Social Studies tức Đức dục) ở Nhật. Môn này quan trọng thứ 2 chỉ sau môn “Tiếng Nhật”, đứng trên mọi môn khác còn lại như toán lý hóa sinh kinh tế học… và có thời lượng dạy và học rất nhiều. Và học sinh phải ôn thi môn này để tốt nghiệp dù tiểu học, trung học hay đại học, thậm chí thi vô công sở làm, thi bằng lái xe, các trò chơi trên truyền hình… cũng liên quan đề tài này. Ngoài lý thuyết, học sinh phải có hành động cụ thể thì mới được điểm cao. Các nội dung trong môn Đức dục là

- Bạn đã bao giờ ăn cắp và nói dối? Bạn có thấy nhục nhã về hành vi này không? Hãy ví dụ về việc nói dối mà khiến bạn xấu hổ 
- Nếu ra nước ngoài, bạn sẽ làm gì để người Nhật chúng ta được coi trọng?
- Lòng nhân ái nghĩa là gì? Vì sao phải giúp đỡ người già, trẻ em, phụ nữ, người tàn tật? Vì sao phải hỗ trợ giúp đỡ các quốc gia nghèo hơn chúng ta?
- Trong sản xuất, nếu mình có kỷ luật sẽ hạn chế thiệt hại cháy nổ do bất cẩn. Bạn hãy cho ý kiến. 
- Vì sao phải xếp hàng và tuân theo trật tự của xã hội? 
- Bạn nghĩ gì về việc chửi bới nhau? Có giải pháp nào thay thế việc chửi bới nhau hay không?
- Vì sao phải nói nhỏ nơi công cộng? Vì sao phải có óc quan sát để hòa mình vào đám đông?
- Vì sao chúng ta không nên ăn thịt thú nuôi? Và các động vật hoang dã ? Vì sao chỉ dùng các loại động vật được nuôi làm thực phẩm? 
- Hiện nay tập quán ăn thịt chó mèo chim muông rắn rết của người Trung Quốc và các nước lân bang như Việt Nam, Hàn Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản… cũng bị ảnh hưởng tập quán này. Bạn nghĩ gì về điều đó và bạn có sẵn sàng thoát ra khỏi văn hóa này? 
- Bạn nghĩ gì về quan niệm của người Nhật trong việc cho rằng ăn thịt cá voi là bổ dưỡng? (họ lên án rất dữ việc này, vì có 1 lượng người già Nhật vẫn bảo lưu quan niệm ăn cá voi, mặc dù bị giới trẻ phê phán-TnBS). 
- Vì sao chúng ta không nên đổ lỗi, đổ thừa cho người khác sự thất bại của chúng ta?
- Sau một ngày, bạn có tổng kết lại mình đã làm gì có ích cho xã hội, đã học gì có ích cho bản thân trước khi ngủ?
- Vì sao chúng ta phải tiết kiệm. Chỉ mua những gì cần thiết. Và ưu tiên hàng Nhật sản xuất? 
- Vì sao chúng ta phải tập luyện thể dục thể thao, bạn dành bao nhiêu phút trong quỹ thời gian 24h của bạn cho thể dục thể thao? 
- Vì sao phải đọc sách? Thói quen đọc sách bất cứ lúc nào và nơi nào, bạn có không? Nếu không vì sao?
- Bạn sinh ra để làm gì? Bạn đóng góp được gì cho xã hội trong mấy chục năm bạn sống trên trái đất này? 
- Tại sao bạn lành lặn chân tay và đầu óc mà không làm việc? Bạn có ăn ngày 3 bữa không? Nếu có, vì sao phải ăn mà không phải làm? 
- Bạn có dám từ chối trước 1 đề nghị bạn cho là xấu? 
- Bạn có thấy việc đi trễ giờ ảnh hưởng thế nào đến người khác.
- Bạn nghĩ gì về tính cao thượng của 1 con người? Một ví dụ của người xung quanh mà bạn cho là cao thượng
- Bạn đã có bao giờ tiểu nhân chưa? Làm sao để thoát ra tư tưởng tiểu nhân này?...
- Tính tham lam và ích kỷ
- Tính tiểu nông và hẹp hòi
- Tính dũng cảm và chịu trách nhiệm, dàm làm dám chịu.
- Tính quảng đại và tha thứ.
- Tính bảo thủ và kìm hãm sự phát triển bản thân thế nào?
- Tính sáng tạo và ham học hỏi
- Tính cầu thị và sửa sai
- Đức sẵn sàng hy sinh vì người khác
- Thói quen chỉ trích và phàn nàn của nhóm người không làm việc
- Thói đố ky, ghen tỵ và hệ quả
- Giá trị thật sự ở một con người là gì
- Ý thức nơi công cộng gồm có cái gì...

Hiện nay, rất nhiều trường học và công sở ở các nước Á Châu cũng mang các câu hỏi này cho học sinh và nhân viên của họ thảo luận, (đặc biệt là Hàn Quốc, Singapore, các lãnh thổ Đài Loan Hồng Công, Thái Lan, và gần đây là Ấn Độ, Srilanca, Indonesia…cũng áp dụng). Như anh bạn Tony làm nhân sự một công ty rất lớn nọ, sau khi đọc bài này, đã áp dụng để tuyển dụng. Sau khi qua hết các kỹ năng khác, ứng viên sẽ viết 1 bài cảm nghĩ khoảng 500-1000 chữ về 1 trong các chủ đề trên ( cho họ tự chọn, viết trong 2 tiếng), anh cho rằng dù vị trí kỹ sư hay nhân viên văn phòng gì đều phải diễn đạt cho được ý kiến của mình bằng văn viết. Họ chấm ý, không chấm sự bóng bẩy trong câu từ. Và một khi đã ngồi nghĩ ra cách trả lời các câu hỏi này, thảo luận các đề tài này, thì đạo đức của họ cũng thay đổi ít nhiều. 

Tích tiểu thì thành đại. Các bạn giáo viên, giảng viên có thể lấy làm tài liệu sinh hoạt cho học trò của mình. Các bạn trẻ muốn tìm việc hoặc đổi việc thành công, nên nghiên cứu tự mình trả lời trước để không lạ lẫm khi phỏng vấn. Các bạn phòng hành chính nhân sự có thể áp dụng các câu hỏi trên để tuyển nhân viên tốt.

Ví dụ bạn có thể ra đề bài như sau “ Bạn có bao giờ nói dối? Nếu bạn từng nói dối, bạn sẽ thay đổi ra sao nếu chúng tôi nhận bạn? Nếu không, bạn nêu quan điểm về của mình về những người hay nói dối trong xã hội” Hoặc lúc phỏng vấn miệng, mình có thể hỏi “Bạn nghĩ gì về câu “Nói dối là hành vi của hạng người rẻ tiền và đáng bị khinh bỉ”?

Chúc các bạn nhận được cộng sự tốt để làm việc hiệu quả.

[Tony Buổi Sáng]